vrijdag 4 december 2015

November 2015

De maand november is altijd een maand van toenemende donkerte, deze maand nog eens versterkt door alle regenbuien. Door de zachte temperaturen bleef het gras wel doorgroeien, dus de laatste maaibeurt was helaas een paar keer niet de laatste van het seizoen, en met al die nattigheid is het slecht maaien!

Hier het laatste licht van een natte dag tussen de wolken door. De canna bakken zijn afgedekt voor de winter, de kuipplanten binnengehaald.
In de Middentuin zijn spruitjes te oogsten en de boerenkool groeit nog vrolijk door, echte wintergroenten. Er zijn zelfs nog een paar bloemetjes aan de Oost Indische kers, prachtig versierd door de regendruppels.

dinsdag 3 november 2015

Oktober 2015


De maand oktober is na een natte en koude periode geëindigd met glorieuze herfstdagen vol kleur en zonneschijn. De kuipplanten staan nog even heerlijk in de zon maar gaan binnenkort weer allemaal in de oranjerie voordat het echt gaat vriezen.
In de Middentuin hebben we maar één pompoen kunnen oogsten, de zomer was te koud en te kort. Maar de Oost-Indische kers blijft dapper doorbloeien en heeft zich opgewerkt tot boven in het touwwerk dat eerst de capucijners steunde. Ook de Dahlia's bloeien in dezelfde zonnig gloeiende herfstkleuren, net als al die bladeren die we nu moeten gaan opvegen.

donderdag 1 oktober 2015

September 2015

Dit is het jaar van de koolsoorten en we hebben uiteindelijk nu drie soorten boerenkool in de tuin staan, twee soorten spruitkool, een rode kool en een savooiekool. Wat wij lekker vinden om te eten wordt ook gewaardeerd door allerlei diertjes en de koolbladeren doen soms wat denken aan gatenkaas. Wie daarvoor verantwoordelijk is? Mogelijkheden genoeg: slakken, duiven, rupsjes, ze eten vrolijk mee. Gelukkig groeien de meeste kolen toch vrolijk verder, alleen de savooiekool is wel erg afgekloven, die wordt vast het lekkerst gevonden.
Er zijn deze maand nieuwe bordjes gemaakt met de complete soortnamen van de kolen, familie en al. Omdat het geen officiële collectieplanten zijn mogen er ook geen officiële bordjes bij, die mooie blauwe bordjes met witte letters, maar zijn het iets kleinere witte bordjes met zwarte letters.

zondag 30 augustus 2015

Augustus 2015

In Augustus zijn de kolen eindelijk goed gaan groeien met al die warmte en regen. In de vierkante vakken van de middentuin staan twee soorten boerenkool, twee soorten spruitkool, een vak rode kool en een vak savooiekool.
Kool werd al 4800 jaar geleden door de mens als voedingsgewas aangeplant, en intussen is niet meer te achterhalen waar de eerste koolsoort ooit in het wild groeide. Het zou rond de Middellandse Zee kunnen zijn, maar ook op de Britse eilanden (Zeekool, zie weblog juli 2015). Genetisch is er een grote variatie tussen koolsoorten onderling en men is bezig het genoom van alle soorten in kaart te brengen.
Verse kool bevat meer vitamine C dan sinaasappelsap. Kool is ook bruikbaar als medicijn, bijvoorbeeld koolbladeren om wonden te bedekken en te genezen.
Hieronder een overzicht van de vakken met kolen, en het prachtig gekleurde blad van de rode kool.

dinsdag 4 augustus 2015

Juli 2015

De Julistorm heeft gelukkig niet al te veel schade aangericht in de botanische tuin, geen omgewaaide bomen maar wel veel hoge planten die weer rechtgezet en gesteund moesten worden.
In de Middentuin is een Crambe cordifolia met wortel en al omgevallen, een hele prestatie want de wortel is enorm dik en diep. De plant is gesnoeid en de wortel weer diep ingegraven dus volgend jaar kunnen we toch weer genieten van zijn spectaculaire wolk van witte bloemetjes. De bloemetjes hebben als alle koolsoorten vier bloemblaadjes, een kenmerk van de Kruisbloemen familie. De zaden zijn kleine bolletjes, en Crambe cordifolia wordt daarom ook wel 'Bolletjeskool' genoemd.

De andere Crambe in onze tuin is de Crambe maritima (Zeekool), een plant die wat bescheidener is van formaat maar wel eetbaar. De jonge scheuten zijn een minder bekende groente, en ook de stengels kunnen gekookt worden. Zeekool groeit prima in zoute gronden en is in het wild te vinden in de kustgebieden van Europa. De bladeren hebben een interessante blauwgrijze kleur en zien er met hun golvende randen heel fraai uit.
Hieronder een foto van de bloeiende Crambe cordifolia en de glanzende bladeren van de Crambe maritima.

donderdag 9 juli 2015

Juni 2015


In Juni zijn de drie capucijnersoorten gaan bloeien met mooie roze en paars gekleurde bloemen. Het bloemetje lijkt erg op Lathyrus en is eetbaar, maar pas op, Lathyrus bloemen zijn juist heel giftig. Eind Juni konden de eerste capucijners al geoogst worden van de "Amsterdamse Zoete" soort, en nu na de hete periode begin juli zijn opeens alle capucijners in één keer volgroeid en begonnen met afsterven.

De rode bloemen op de voorgrond van deze foto zijn van de Bergamotplant (Monarda didyma). Dit is een aromatische plant, het gekneusde blad ruikt naar Earl Grey thee en uit deze bladeren wordt olie geperst voor de aromatherapie.
In Earl Grey thee wordt echter niet deze olie gebruikt, maar olie uit de schil van de onrijpe vrucht van de Bergamotboom (Citrus bergamia).
Achter de rode bloemen is de Zeekool te zien (Crambe maritima) en daarachter de rijpe capucijners "Ezetha".

maandag 1 juni 2015

Mei 2015

De maand Mei is niet erg warm geweest en ook een beetje droog, maar de capucijners zijn toch aardig gegroeid. Er zijn drie soorten geplant, lage, halfhoge en hoge klimmers. Om ze daarmee te helpen hebben we verschillende soorten ondersteuning gebruikt.

De lage capucijners "Desiree" mogen klimmen langs takken afkomstig van dood hout uit de eigen tuin, de halfhoge "Amsterdamse Zoete" heeft klimtouwtjes naar een wiel en de hoge "Ezetha" heeft voor een deel een artistiek touwstelsel en een ander deel groen bonengaas om zich omhoog te werken.

Deze laatste foto is van hetzelfde stukje tuin als de foto in Maart, en er is goed op te zien hoe de Crambe cordifolia van kleine paarse scheutjes een enorme groeispurt heeft genomen en nu al bijna bloeit.
Intussen is er Stevia geplant in de middenvakken, en in de kwekerij ontkiemen pompoenzaden. Nu nog een beetje warm weer!

zaterdag 2 mei 2015

April 2015

Dit jaar is het thema in de Middentuin koolsoorten en capucijners. Die capucijners zijn intussen al aardig gegroeid en nu is het tijd om iets te contstrueren waar ze in kunnen klimmen.
In de kwekerij is de eerste lichting koolsoorten groot genoeg geworden om in de tuin te kunnen, en samen met de twee nieuwe vrijwilligers zijn ze keurig in rijtjes ingeplant. En nu maar hopen dat de duiven er niet te veel aan knabbelen, anders moeten er netten gespannen worden. Elke soort heeft een eigen vakje in het midden van de tuin. Er staan nu drie soorten Spruitkool (dat wordt spruitjes eten de komende winter) en een Rode kool. Er komen straks nog een paar soorten Boerenkool bij. Nu heb ik net gelezen dat Boerenkool de nieuwste superfood is, net zo gezond als al die dure bessen en tarwegras, lang leve de goede ouderwetse groentes!
Hieronder de capucijners met een eerste aanzet van klimtouw, en de pas gezette koolplantjes.

donderdag 2 april 2015

Maart

Het is nu eindelijk weer zomertijd en het nieuwe groeiseizoen gaat echt van start. De plannen voor de invulling van de Middentuin zijn rond: naast de eetbare bloemen en de kruiden, die een beetje moeten aansluiten bij de recepten in het kookboekje van de tuinwinkel, planten we dit jaar verschillende koolsoorten en capucijners. Het wordt zoveel mogelijk voorgezaaid in de kwekerij zodat de vogels er niet bij kunnen.
De capucijners zijn intussen al groot genoeg om in de tuin te planten, en het is een vrolijk gezicht al die nieuwe rijtjes groene plantjes, we gaan beginnen!
Hieronder een foto van een paar rijtjes jonge capucijners, met daar tussenin de wortelknollen van de Crambe cordifolia (een neefje van de Zeekool) met de startende blaadjes van dit seizoen. Ze beginnen zo mooi violet en geelgroen gekleurd en heel doorzichtig, straks zijn het enorm dikke donkergroene hartvormige lappen.


maandag 2 maart 2015

Februari

Het winterwerk in Februari is vooral snoeien. Het uitdunnen van bijvoorbeeld de Hamamelis struiken en het weghalen van wat elkaar in de weg zit. We hebben maar een beperkte ruimte in Delft zodat er vaak planten om de ruimte beginnen te vechten en dan is het nodig alles wat kleiner te maken.
Het is nu de bloeitijd van de Hamamelis, elk jaar een vrolijk gezicht zo in het kale jaargetijde. Ook de sneeuwklokjes en krokussen geven al een beetje een lentegevoel.
Hieronder foto's van de Hamamelis japonica var. flavo-purpurascens met zijn tweekleurige bloemetjes, en van de kleine krokussen die elk jaar toch weer te voorschijn komen op de bosgrond tussen de klimop en de afgevallen bladeren.

Voor de Middentuin zijn een drietal kapucijner soorten voorgezaaid, ze staan in de kwekerij tot ze groot genoeg zijn om in de volle grond te worden gezet.

vrijdag 6 februari 2015

Januari 2015

De wintertijd is de tijd van snoeien, nu alle takken van de bladverliezende struiken en bomen duidelijk zichtbaar zijn geworden. De bij de grond opschietende scheuten worden verwijderd, oude, dode en kruisende/schurende takken weggehaald en indien nodig de hele struik of boom wat uitgedund.
Op de weggehaalde takken zijn vaak heel interessante korstmossen te vinden. Korstmossen zijn een samenleving van algen en schimmels: de algen zorgen voor de fotosynthese, de schimmels voor bescherming en vocht. Het zijn dus geen echte mossen, dat is een heel andere familie die wel zelf voor zijn fotosynthese kan zorgen.
Sommmige struiken beginnen juist nu te bloeien, zoals de Hamamelis (toverhazelaar), de Chimonanthus, de winterjasmijn en de Prunus subhirtella. Ook de eerste sneeuwklokjes zijn al zichtbaar.
Hieronder foto's van respectievelijk de Chimonanthus, de winterjasmijn en korstmossen op de schors van de Metasequoia.

dinsdag 6 januari 2015

December

In deze laatste maand van het jaar, nu het alleen maar donkerder wordt, is alle groei tot stilstand gekomen. We werden verrast met de eerste echte vorst van heel 2014 en dus is de Oostindische Kers deze winter echt helemaal verdwenen uit de Middentuin.
Werkzaamheden zullen nu meer bestaan uit snoeien, paden vernieuwen en plannen maken voor het nieuwe jaar.
Dit jaar is er een speciale kerstactie gehouden in de tuin, met kerstbomen versierd in allerlei stijlen door de eeuwen heen. De grootste kerstboom stond bij de ingang, een boom uit de eigen tuin die toch al overtollig was en nu een schitterend afscheid nam.
In de tuin waren ook sfeerlichten opgesteld die de bomen eens van onderen belichten, een prachtig gezicht. Hieronder een paar foto's.